Ćwiczenia na dysleksję
Na czym polega dysleksja?
Pierwszy raz dysleksja została opisana między XIX a XX wiekiem. Została określona jako trudność, którą najłatwiej opisać w taki sposób, że człowiek patrzy na coś, ale tego nie widzi; słucha ale nie słyszy. U osoby, która ma dysleksję pojawiają się problemy z przetwarzaniem informacji. Światowa Federacja Neurologów w 1968 roku podała definicję dysleksji jako „zaburzenie, które manifestuje się poprzez trudności w nauce czytania.” Warto podkreślić fakt, że dyslektycy nie mają odchyleń od normy intelektualnej. Niemniej jednak z uwagi na trudności, które pojawiają się w dysleksji mogą być odbierani jako osoby, które słabiej radzą sobie z nauką i przyswajaniem nowych informacji.
Historia daje nam wiele przykładów ludzi, którzy mimo dysleksji wnieśli duży wkład w naukę i rozwój świata. Dysleksję zaczęto diagnozować dopiero na przełomie XIX i XX wieku, jednak mając dostęp do różnych opracowań czy notatek można (prawie z pewnością) stwierdzić, że do dyslektyków należał m.in. Hans Christian Andersen, Walt Disney czy Leonardo da Vinci, który podobno pisał w odwrotnym kierunku to znaczy od prawej do lewej.
Wysuwa się z tego wniosek dla rodziców dzieci z dysleksją: to, że u Twojego dziecka zdiagnozowano to zaburzenie to nie jest koniec świata!
Kim jest dyslektyk?
Około 10% osób to dyslektycy. Cztery razy częściej dysleksja występuje u chłopca niż dziewczynki. Badania naukowe prowadzone przez prof. dr. med. Gerd Schulte-Körne wykazały, że dysleksja jest dziedziczna to znaczy, że w przypadku rodzica z dysleksją istnieje 60% szans, że również jego dzieci będą nią dotknięte.
Możemy wyróżnić 4 rodzaje dysleksji. Pierwsza, najbardziej klasyczna odmiana występuje wtedy gdy ktoś przy czytaniu zmienia kolejność słów lub liter w wyrazie, kiedy dyslektyk ma problemy by skupić się na czytanym tekście bo go nie rozumie. Stwarza to wiele problemów w nauce szkolnej między innymi przy czytaniu lektur czy uczeniu się na kartkówkę z podręcznika. Czytanie wymaga od dyslektyka zużycia o wiele więcej energii przez konieczność kilkukrotnego przeczytania tej samej informacji co powoduje szybszą utratę koncentracji uwagi.
Drugim rodzajem dysleksji jest dysortografia, która również jest powiązana z problemem przetwarzania wzrokowego. Dziecko (lub dorosły) z dysortografią zna zasady pisowni, ale osłabiona pamięć wzrokowej sprawia, że nie wie jak napisać jakiś wyraz i popełnia błędy w pisowni.
Trzeci rodzaj jest to dysgrafia, która powoduje, że pismo jest niewyraźne, a litery nieczytelne. Pismo często wychodzi poza linię. Potem pojawiają się problemy z odczytaniem tego przez inne osoby (np. nauczycieli w szkole). Może zdarzyć się też tak, że osoba z dysgrafią przez krótki czas jest w stanie pisać wyraźnie, ale ma duży problem by utrzymać swoją koncentrację na tym by robić tak cały czas, ponieważ wymaga to od niej zużycia o wiele więcej energii i powoduje to szybsze zmęczenie pisaniem.
Czwartym rodzajem dysleksji jest dyskalkulia. Osoba z dyskalkulią zna zasady działań matematycznych i mimo, że potrafi je wykonywać, to często robi je niepoprawnie ponieważ np. zamienia liczby, znaki działań (np. plus na minus). Może zdarzyć się, że niektórzy dyslektycy z dyskalkulią mogą potrafić szybko rozwiązać zadanie w głowie, ale podczas rozpisywania go na kartce będą popełniać błędy co ostatecznie, mimo odpowiedniej wiedzy i umiejętności doprowadzi do niezaliczenia zadania przez nauczyciela.
Z powyższego opisu łatwo wywnioskować jakie problemy mogą czekać na dzieci z dysleksją w szkołach. Problemy z koncentracją uwagi, przetwarzaniem wzrokowym czy niewyraźnym pismem powodują, że często dzieci z dysleksją mimo, że maja taką samą wiedzę jak inni uczniowie i potrafią wykonać jakieś zadanie – są słabiej oceniane bo zrobiły prosty błąd. Skutkuje to często spadkiem motywacji u dziecka, które przygotuje się do kartkówki, ale problemy związane z dysleksją nie pozwolą mu odpowiednio zaprezentować swojej wiedzy i umiejętności i budzą w nim poczucie, że jest gorsze.
Dysleksja u dzieci – objawy
Pierwsze symptomy dysleksji można zauważyć u dzieci już w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Dzieci zagrożone dysleksją mają problemy z wykonywaniem układanek i odtwarzaniem wzorów graficznych. Często cechuje je też oburęczność czy mylenie prawej ręki z lewą. Dzieci w wieku wczesnoszkolnym mają problemy z rozróżnieniem podobnych liter (p-b-d-g) czy przestawiają litery i słowa podczas czytania i pisania. Mogą mieć również problemy przy samej nauce pisania spowodowane niewłaściwym chwytem, męczliwością ręki czy słabą precyzją ruchów. Większość tych problemów spowodowana jest trudnościami z przetwarzaniem informacji wzrokowych.
Dysleksja rozwojowa u dziecka
Dysleksja jest zaburzeniem w rozwoju dziecka, więc jej objawy mogą pojawić się na każdym etapie rozwoju. Ryzyko, że u danego dziecka może wystąpić dysleksja jest widoczne już w momencie gdy dziecko jest na początku swojej nauki w szkole. Na etapie wczesnoszkolnym nie diagnozuje się jeszcze dysleksji tylko mówi się o tym, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że może rozwinąć się w przyszłości.
Diagnozę dysleksji dziecko może otrzymać po 10 roku życia. Po przeprowadzeniu odpowiednich badań można jednoznacznie zdiagnozować to zaburzenie.
Jak pomóc dziecku z dysleksją? Ćwiczenia na dysleksję
Pierwszą rzeczą, którą trzeba zrobić by pomóc dyslektykowi jest limitowanie czasu nauki. Przez problemy z koncentracją, długotrwała nauka (np. około godziny) jest nieefektywna. Sama myśl, że uczeń ma poświęcić dużo czasu na naukę, może powodować u osoby z dysleksją spadek motywacji. Ponadto po kilkunastu minutach dziecko straci koncentrację i nie będzie w stanie dłużej skupić się na nauce.
Jeśli wprowadzi się taką zmianę w nauce dyslektyka istnieje ryzyko, że będzie miał poczucie, że za mało się nauczył i faktycznie na początku może tak być. Ale gdy dziecko nauczy się pracować w blokach czasowych np. 15-20 minut nauki a potem przerwa, z czasem ta nauka stanie się bardziej efektywna a poza tym dyslektyk uwierzy w siebie, że naprawdę może czegoś się nauczyć bez ślęczenia i męczenia się nad książkami.
Kolejna rzecz, która może pomóc to mnemotechniki, które dzięki użyciu obrazów i wyobraźni pozwalają dyslektykowi w łatwiejszym zrozumieniu tego czego ma się uczyć. Mnemotechniki zwiększają aktywność mózgu oraz pomagają szybciej przyswoić materiał. Kolejną zaletą mnemotechnik jest ich trwałość, przy ich zastosowaniu nie musimy robić aż tylu powtórek co przy standardowej nauce.
Należy dodać, że mnemotechniki są bardzo pomocne dla osób z dysleksją, ponieważ uczeń, który ma problem z efektywnym czytaniem i pisaniem będzie miał duży problem z nauką z podręcznika i zeszytu. Mnemotechniki pozwalają dyslektykowi przenieść myślenie słowami na myślenie obrazami, pomijając trudności związane z pisaniem i czytaniem, które są dużą barierą w fazie przyswajania wiedzy przez dyslektyka.
Ćwiczenia na dysleksję dla dzieci
Nie można zapominać też o ćwiczeniach na dysleksję. W przypadku dziecka z dysleksją warto położyć duży nacisk na treningi pamięci, koncentracji uwagi, pamięci wzrokowej, czyli z aspektami w których dyslektyk ma problem. Najlepiej skorzystać z pomocy doświadczonego trenera Best Brain podczas kursów pamięci i koncentracji uwagi, które są przeznaczone również dla dzieci z dysleksją. Podczas zajęć wykonywane są różnorodne ćwiczenia by pracować nad wszystkimi obszarami w których pojawiają się problemy.
Gdy dyslektyk zobaczy postęp w wykonywanych ćwiczeniach zacznie bardziej wierzyć w siebie i swoje możliwości. Dzięki temu łatwiej będzie mu zobaczyć swoje mocne strony i odkryć swój potencjał.